Radom. Ruszył proces pilota rosyjskiej awionetki. -Myślałem, że pilot F-16 mnie pozdrawia

Do incydentu doszło 29 lipca ubiegłego roku. Wojsko wykryło, że w jedną z siedmiu stref ograniczonych lotów wokół Krakowa, Częstochowy, Kalwarii Zebrzydowskiej, Brzegów i Oświęcimia, wprowadzonych przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej w związku ze Światowymi Dniami Młodzieży, wleciał niezidentyfikowany samolot, który nie odpowiadał na wezwania drogą radiową.

Była to rosyjska awionetka lecąca na Mistrzostwa Świata w Akrobacji Samolotowowej, które nazajutrz miały się rozpocząć w Radomiu. Wojsko wobec braku komunikacji radiowej z pilotem poderwało z bazy w Łasku dwa myśliwce F-16, aby zmusić pilota do lądowania. Samoloty wojskowe asystowały rosyjskiemu pilotowi aż do Piastowa, gdzie Vasilij P. wylądował.

Podczas wtorkowej rozprawy miał zeznawać rosyjski pilot. Nie stawił się na rozprawę, nie miał zresztą - zgodnie z polskimi przepisami - takiego obowiązku. Reprezentował go pełnomocnik Marek Stolarek, który wniósł o umorzenie postępowania już na tym etapie procesu.

- Nie stanowi przestępstwa czyn, którego szkodliwość społeczna jest znikoma. Była to sytuacja bez precedensu, wręcz kuriozalna. Jeden organ polskiego państwa nie wie, lub nieprawidłowo interpretuje sytuację podczas Światowych Dni Młodzieży i organizuje w tym czasie Samolotowe Mistrzostwa Świata zapraszając pilotów z zagranicy. Z drugiej strony inny organ - Polska Agencja Żeglugi Powietrznej prowadzi do sądu sportowca federacji rosyjskiej, który przyjął zaproszenie Aeroklubu Radomskiego. Jeden organ pilota zaprasza, a inny stawia przed wymiarem sprawiedliwości - mówił mecenas Marek Stolarek. Dodał, że Polska słynie z gościnności i zaproszonym gościom należy zapewnić komfort, bezpieczeństwo, wyposażyć ich w ważne wiadomości i o nich zadbać - przed wizytą, w czasie wizyty, po wizycie.

- W tej konkretnej sytuacji wszystko zawiodło. Zaprosiliśmy pilota, wiedzieliśmy kiedy będzie leciał, jaką trasą będzie leciał i nie wyposażamy go w wiedzę, która pozwoli mu bezpiecznie odbyć lot - mówił mecenas Stolarek. Sąd odrzucił wniosek o umorzenie sprawy na tym etapie postępowania.

Wobec nieobecności pilota na rozprawie odczytano jego zeznania w prokuraturze. Wynika z nich, że Vasilij P. w ogóle nie zorientował się, że został przechwycony przez polskie myśliwce, a machanie skrzydłami pilota polskiego F-16 potraktował jako...pozdrowienie, a nie rozkaz wykonania przymusowego lądowania.

Pilot przed lotem z czeskiej Morawskiej Trebowy sporządził plan lotu, pytał kierownika lotniska w Czechach czy musi dopełnić jeszcze jakichś formalności, a ten miał się śmiać, że piloci rosyjscy jeszcze nie mogą się przyzwyczaić, że w strefie Unii Europejskiej lata się bez konieczności uzyskiwania specjalnych zezwoleń. Nikt nie poinformował go, że w Polsce są Światowe Dni Młodzieży oraz jest obecny papież w związku z tym jest wprowadzona strefa ograniczenia lotów. Takiej informacji nie dostał też - według jego zeznań - od organizatorów mistrzostw w Radomiu. Sam jest wyznania prawosławnego i zupełnie nie miał pojęcia, że w Polsce jest ważne wydarzenie religijne.

Przed startem na lotnisku w Czechach włączył transponder, czyli urządzenie pozwalające z ziemi i z innych samolotów identyfikację jego samolotu. Podczas lotu nie prowadził korespondencji radiowej, była nienajlepsza pogoda, skupiony był więc na słuchaniu komunikatów meteorologicznych dotyczących Krakowa i Radomia. Widział samoloty F-16, ale uważał, że są to ćwiczenia wojskowe. Upewnił się jedynie, że ma włączony transponder, w związku z tym miał pewność, że jest widoczny i identyfikowany dla polskiego lotnictwa wojskowego. Dopiero gdy nawiązał kontakt radiowy z Aeroklubem Radomskim dowiedział się, że ma szybko siadać, bo w pobliży "kręcą się wojskowi". Gdy przyziemił kierownik Aeroklubu Radomskiego nakazał mu nie opuszczać samolotu, bo na miejsce jedzie już policja. Pilot został wówczas przesłuchany i następnie zwolniony, specjalnie powołana komisja zwolniła "z aresztu" stojący w hangarze samolot. Pilot mógł więc wziąć udział w radomskich zawodach. Jako podejrzany nie przyznał się do winy, jednak złożył wniosek o wydanie wobec niego wyroku skazującego i wymierzenie kary grzywny w wysokości 9 tysięcy złotych. Zarzucane pilotowi przez prokuraturę czyny zagrożone są natomiast karą pozbawienia wolności do lat 5. Na 3 listopada wyznaczono termin kolejnej rozprawy.

Zobacz także: Katastrofa Su-27 na Air Show 2009 w Radomiu