Kto może się starać o wcześniejszą emeryturę z ZUS? Świadczenia są przewidziane dla roczników 1949-1968

Nie wszystkie osoby, które urodziły się w wymienionych rocznikach, są uprawnione do przejścia na wcześniejszą emeryturę.

Przepisy precyzują, że wcześniejsze świadczenie emerytalne roczników 1949-1968 dotyczy osób, które:

• pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
• na dzień 31 grudnia 2008 roku mają staż pracy: 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni),
• lub mają osiągnięty wymagalny staż pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze np. co najmniej 15 lat działalności twórczej),
• wykonywały pracę w oparciu o umowę o pracę w pełnym wymiarze godzin,
• nie są członkami otwartego funduszu emerytalnego (OFE) albo za pośrednictwem ZUS złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.

Podkreślamy, że powyższa sytuacja dotyczy osób, które chcą przejść na wcześniejszą emeryturę, przed osiągnięciem wieku emerytalnego, a urodziły się w latach 1948-1969.

O świadczenie z ZUS po osiągnięciu wieku emerytalnego także mogą się starać osoby z roczników 1948 do 1969, na powyższych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych obrazuje te przepisy przykładami. Oto jeden z nich:

Pani Halina (ur. 25 grudnia 1958 r.) nie jest członkiem OFE. Do końca 2008 r. miała 20 lat stażu (okresów składkowych i nieskładkowych), w tym 15 lat pracowała, jako chórzystka. W październiku 2017 r. złożyła wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W 2008 r. pani Halina skończyła 50 lat, czyli wiek, jaki powinna osiągnąć chórzystka, aby mogła przejść na wcześniejszą emeryturę. Pani Halina spełniła warunki, dlatego otrzymała emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

Praca w szczególnych warunkach to praca o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości, lub praca wymagająca wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne, lub otoczenia, np.:

• praca pod ziemią,
• przy przetwórstwie azbestu,
• produkcji ołowiu i kadmu,
• praca ratowników w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym.

Pracą w szczególnym charakterze jest m.in.

• praca pracowników organów administracji celnej,
• praca dziennikarzy,
• artystów,
• nauczycieli,
• żołnierzy zawodowych.

To ważne: O tym, czy zatrudnienie jest pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze świadczy pracodawca, dokonując odpowiedniego wpisu na świadectwie pracy.

Co ciekawe, nie każda praca w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych uprawnia do otrzymania wcześniejszej emerytury. W załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r., w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, został sporządzony wykaz prac (A i B).

Wykaz prac A i B – Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego weku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej – obejmuje łącznie 345 czynności zawodowych w 18 sektorach, m.in:

• górnictwo,
• hutnictwo i przemysł metalowy,
• budownictwo,
• chemia,
• transport,
• rolnictwo,
• leśnictwo,
• służba zdrowia,
• prace w portach morskich,
• i inne.

Szczegółowy wykaz prac znajduje się w ROZPORZĄDZENIU

Osoby, które chcą uzyskać emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze powinny złożyć do ZUS komplet dokumentów przed ukończeniem 60 roku życia, w przypadku kobiet i 65 w przypadku mężczyzn.

W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych należy złożyć:

• wniosek o emeryturę (formularz EMP),
• informację o okresach składkowych i nieskładkowych (na formularzu ERP-6),
• dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
• dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe np. świadectwa pracy, zaświadczenia o zatrudnieniu, zaświadczenia o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych czy np. przebywania na urlopie wychowawczym,
• dokumenty potwierdzające wynagrodzenie, jakie otrzymywałeś w okresach zatrudnienia lub ubezpieczenia.