W Radomiu stanie pomnik Radomskiego Czerwca 1976. Lokalizacja budzi kontrowersje. Zobaczcie zdjęcia

Pomnik ma stanąć na skraju terenu zajmowanego przez Zespół Szkół Samochodowych, przy Alei Zbigniewa Romaszewskiego, dosłownie kilkadziesiąt metrów do budynku Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu. Przypomnijmy, było to epicentrum wydarzeń przed 47 laty.

Zobacz więcej:

Budynek obecnie, ale także przed wojną należący do leśników, w czasach komunistycznych należał do Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. To właśnie w tym miejscu 25 czerwca 1976 roku zebrał się tłum robotników, którzy przemaszerowali ulicami Radomia z największych ówczesnych zakładów pracy – Zakładów Metalowych „Łucznik”, „Radoskóru”, Radomskiej Wytwórni Telefonów i wielu innych. Budynek został podpalony, a około 100 metrów w dół dzisiejszej ulicy 25 Czerwca, a wówczas 1 Maja, zginęło dwóch robotników przygniecionych przyczepą ciągnikową wypełnioną betonowymi płytami, którą próbowano zepchnąć w kierunku milicjantów.

Inicjatorem budowy pomnika jest Stowarzyszenie Radomski Czerwiec 76. Pomnik ma przedstawiać wózek akumulatorowy z jadącymi na nim robotnikami – to najbardziej charakterystyczny obrazek z tamtych wydarzeń uwieczniony na jednej z fotografii. Wokół pomnika będą też elementy małej architektury. Po raz pierwszy gotowy projekt ma być zaprezentowany 24 czerwca tego roku na wystawie w Łaźni, niewykluczone, że również w tym dniu odbędzie się wbicie łopaty pod pomnik i umieszczenie aktu erekcyjnego. Jest już zgoda miasta, pod pomnik wydzielono kawałek terenu szkoły, potrzebna jest jeszcze zgoda konserwatora zabytków, inicjatorzy pomnika liczą na pomoc Instytutu Pamięci Narodowej. Najtrudniejszą kwestią są finanse, prawdopodobnie będzie zarządzona zbiórka pieniędzy. - To jest największy nasz ból głowy, bo jeszcze nie tak dawno pomnik kosztowałby pół miliona złotych, a teraz mojego rozeznania wynika, że może to być koszt miliona, a może więcej złotych – mówi Stanisław Kowalski, prezes Stowarzyszenia Radomski Czerwiec 76. Dodaje, że pomnik już dawno stałby, gdyby nie sprzeciw „niektórych osób”.

Zobacz więcej:

Otóż projekt pomnika, ale przede wszystkim jego lokalizacja budzi kontrowersje w samym środowisku osób związanych z demokratyczną opozycją w czasach komunistycznych oraz ludźmi z czasów historycznej Solidarności. U zbiegu ulic 25 Czerwca i Żeromskiego od dawna stoi bowiem kamień węgielny pod pomnik Ludzi Skrzywdzonych w Związku z Robotniczym Protestem 25 Czerwca 1976 roku. Przy tym kamieniu modlił się w 1992 roku Jan Paweł II, przy tym kamieniu odbywają się też co roku uroczystości rocznicowe. Część środowiska dawnych działaczy demokratycznej opozycji uważa, że trzeba dokończyć dzieło i w tym właśnie miejscu postawić pomnik.

Zobacz więcej:

- Tam się modlił papież i to miejsce jest dla nas święte, ale przecież główne wydarzenia w 1976 roku odbywały się przed budynkiem komitetu PZPR. Poza tym na skrzyżowaniu 25 Czerwca i Żeromskiego pomnik budowany jest już tyle lat i nie może powstać. To wstyd, żeby Radom jako jedyne miasto, które odebrało taką rolę w najnowszej historii Polski nie miało jeszcze pomnika związanego z wydarzeniami w 1976 roku. Pomnik będzie mówił, że to właśnie tutaj, w tym miejscu wszystko się działo – mówi Stanisław Kowalski.