Zakończył się pierwszy etap prac konserwatorskich kaplicy świętej Anny w kościele Bernardynów w Radomiu

Podczas prac badawczych okazało się, że pod warstwą późniejszego tynku i farby są elementy oraz detale architektoniczne, a raczej ich pozostałości, które świadczą o tym, że wygląd kaplicy zmieniał się po kolejnych renowacjach. Podczas obecnych prac częściowo przywrócono wygląd pierwotny, ale potrzebna jest realizacja kolejnego projektu, który pozwoli zobaczyć kaplicę tak jak wyglądała ona, gdy ją zbudowano.

Stoimy przed wyjątkowym obiektem. Kaplica świętej Anny przy kościele Bernardynów powstała pod koniec XVI wieku, ale szczyt kopuły badacze datują na XVII wiek. Konsultowaliśmy się z różnymi badaczami, historykami sztuki i nie znaleźliśmy prostej analogii z innymi obiektami. Szczyt tej kapliczki wzoruje się na renesansowych kaplicach kopułowych, natomiast dlaczego tutaj w Radomiu powstał pomysł, aby kaplicy nie budować, ale tworzyć szczyt innymi metodami plastycznymi, przy pomocy sztukaterii i polichromii to naprawdę nie wiemy. Ale jest to obiekt wyjątkowy i wydaje się, że tylko jedyny w Radomiu

– powiedziała Eliza Buszko, kierownik prac konserwatorskich.

To co widzimy obecnie po zakończeniu tego etapu prac konserwatorskich powstało na podstawie badań, tak zwanych „odkrywek”. W chwili pisania projektu renowacyjnego kaplica była pomalowana białą farbą, płasko otynkowana. Widać było w ubytkach, że są tam tynki cementowe bardzo twarde, ale nie było wiadomo, czy pod spodem nie ma fragmentów tynków oryginalnych. Odkryciem było odnalezienie pod warstwą późniejszych tynków dachówki tak zwanej „karpiówki”.

- To jest dopiero początek prac. To jeszcze nie jest zgodne z zamysłem wczesnobarokowych twórców, budowniczych i fundatorów. Mam nadzieję, że spotkamy się za rok i pokażemy obiekt w pełnej krasie. Radom ma wyjątkowe dzieło – powiedziała Eliza Buszko.

Koszt pierwszego etapu rewitalizacji wyniósł ponad 600 tysięcy złotych – pieniądze na ten cel pochodziły z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i Samorządu Województwa Mazowieckiego.

W latach 1996–2018 roku, zostały przeprowadzone gruntowne prace konserwatorskie polegające na wykonaniu nowej więźby dachowej na kościele i klasztorze oraz pokrycie dachów dachówką ceramiczną. Oczyszczono elewację ceglaną kościoła, klasztoru i wieży, położono nową posadzkę w kościele, odnowiono ołtarz główny oraz dwa ołtarze boczne, bramę i drogę krzyżową na placu przed kościołem. Przeprowadzono gruntowną konserwację organów, zabezpieczono i założono system sygnalizacji przeciwpożarowej w kościele i klasztorze. Na wieży kościoła zamontowano nowy krzyż z pozłoconymi kulami i globusem. Wymieniono zewnętrzne okna metalowe w kościele. Wszystkie prace wykonane pod nadzorem radomskiego konserwatora zabytków wpisały się stylowo w oryginalną architekturę. Na wiosnę 2020 roku został naprawiony mechanizm zegara, zamontowanego na ścianie zewnętrznej dawnej kaplicy świętej Anny. Teraz zegara już nie ma. Zamiast zegara widzimy otwór okienny – lunetę.

Kościół i klasztor oo. Bernardynów należy do najlepiej zachowanych średniowiecznych założeń bernardyńskich w Polsce. Jest przykładem oryginalnej późnogotyckiej architektury, powstałej w okresie rozwoju zakonu bernardynów na terenie Korony w II połowie XV wieku i na początku XVI wieku. O unikalnym charakterze zespołu bernardyńskiego w Radomiu stanowią zarówno walory architektoniczne, jak i historyczne. Imponujące radomskie budowle bernardynów, kościół i klasztorny, jak i budynek gospodarczy, tzw. Piekarnik, stanowią po dziś dzień przedmiot zainteresowania znawców sztuki.